Khuôn thép đúc mương U đang là lựa chọn hàng đầu của các nhà thầu thi công thoát nước và hạ tầng giao thông. Tuy nhiên, nếu không bảo quản đúng cách, sản phẩm đắt tiền này dễ bị gỉ sét và biến dạng chỉ sau vài tháng.
Nội dung chính
- 1 Tại sao khuôn thép đúc mương U dễ bị gỉ sét và biến dạng?
- 2 1. Làm sạch khuôn thép đúc mương u ngay sau mỗi lần sử dụng
- 3 2. Quy trình phủ dầu chống gỉ chuyên dụng
- 4 3. Bảo quản khuôn thép đúc mương u nơi khô ráo và thoáng gió
- 5 4. Kiểm tra và xử lý gỉ sét định kỳ 3 tháng/lần
- 6 5. Tránh biến dạng bằng cách xếp chồng đúng kỹ thuật
- 7 6. Sử dụng bao bì bảo vệ chuyên dụng khi vận chuyển
- 8 7. Theo dõi độ ẩm kho bảo quản
Tại sao khuôn thép đúc mương U dễ bị gỉ sét và biến dạng?
Thép cấu tạo khuôn dù đã được sơn tĩnh điện hoặc mạ kẽm vẫn tiếp xúc trực tiếp với môi trường khắc nghiệt. Độ ẩm cao, nước mưa axit, bùn đất và tải trọng lặp lại là những nguyên nhân chính. Chỉ một vết xước nhỏ trên lớp sơn cũng đủ để oxy và nước thâm nhập, khởi phát quá trình ăn mòn điện hóa.
Biến dạng xảy ra khi khuôn bị đặt sai tư thế hoặc chịu lực không đều trong thời gian dài. Tấm thép dày 4–6 mm dù rất chắc chắn nhưng vẫn có thể cong vênh nếu không được nâng đỡ đúng điểm chịu lực.
1. Làm sạch khuôn thép đúc mương u ngay sau mỗi lần sử dụng
Bê tông dư bám dính là kẻ thù số một gây gỉ sét cục bộ. Hãy vệ sinh khuôn ngay khi bê tông bắt đầu ninh kết (khoảng 4–6 giờ sau khi đổ). Sử dụng vòi áp lực 120–150 bar kết hợp bàn chải nhựa cứng để loại bỏ hoàn toàn vữa thừa.
Không dùng đục sắt hoặc búa trực tiếp lên bề mặt thép. Hành động này tạo vết xước sâu, phá hủy lớp sơn bảo vệ và mở đường cho gỉ sét phát triển nhanh chóng.
2. Quy trình phủ dầu chống gỉ chuyên dụng
Sau khi làm sạch và để khô ráo hoàn toàn (tối thiểu 24 giờ dưới mái che), tiến hành phủ một lớp dầu chống gỉ mỏng. Các loại dầu được khuyên dùng hiện nay:
- Dầu chống gỉ dạng phim khô WD-40 Specialist Long-Term Corrosion Inhibitor
- Tectyl 506 hoặc Valvoline Tectyl 891D
- Dầu máy biến thế đã qua lọc (giải pháp tiết kiệm cho công trình lớn)
Phun đều cả mặt trong và mặt ngoài, đặc biệt chú ý các góc khuất, mối hàn và lỗ thoát nước. Lớp dầu này tạo màng bảo vệ kéo dài 3–6 tháng tùy điều kiện thời tiết.
3. Bảo quản khuôn thép đúc mương u nơi khô ráo và thoáng gió
Không bao giờ xếp chồng khuôn thép đúc mương u trực tiếp ngoài trời. Tia UV làm lớp sơn tĩnh điện bong tróc nhanh hơn 40% chỉ sau 6 tháng. Hãy dựng nhà kho tôn mái, nền bê tông cao hơn mặt đất ít nhất 30 cm.
Sử dụng hệ thống kệ thép chữ A chuyên dụng để xếp khuôn theo chiều đứng. Mỗi tầng kệ chỉ để tối đa 5–7 bộ khuôn (tùy kích cỡ) và lót cao su non dày 10 mm giữa các tầng để tránh cọ xát.
4. Kiểm tra và xử lý gỉ sét định kỳ 3 tháng/lần
Dù đã bảo quản tốt, vẫn cần kiểm tra định kỳ. Phát hiện vết gỉ nhỏ ngay từ đầu sẽ tiết kiệm chi phí rất lớn. Quy trình xử lý chuẩn:
- Dùng máy mài góc gắn đĩa nhám P80 loại bỏ hoàn toàn phần gỉ
- Lau sạch bụi thép bằng khăn ẩm và để khô
- Phun ngay lớp sơn lót kẽm giàu kẽm (ZRP – Zinc Rich Primer) tỉ lệ kẽm ≥ 92%
- Sau 2–4 giờ phun tiếp 2 lớp sơn phủ polyurethane 2K màu ghi chuẩn nhà máy
Cách làm này giúp phục hồi khả năng chống gỉ gần như lúc mới xuất xưởng.
5. Tránh biến dạng bằng cách xếp chồng đúng kỹ thuật
Biến dạng thường xuất hiện ở đáy và thành khuôn khi chịu tải trọng không đều. Hãy luôn tuân thủ nguyên tắc:
- Đặt khuôn nằm ngang trên mặt phẳng, các điểm tựa phải trùng với 8 điểm chịu lực chính mà nhà sản xuất đã thiết kế
- Không chồng quá 3 bộ khuôn nếu không có kệ chuyên dụng
- Dùng thanh giằng chéo giữa các bộ khuôn để triệt tiêu lực ngang khi di chuyển
Nhiều nhà thầu còn gắn thêm thanh chống cong (stiffener) tạm thời bằng bulong ở giữa thành khuôn khi lưu kho dài ngày.
6. Sử dụng bao bì bảo vệ chuyên dụng khi vận chuyển
Trong quá trình di chuyển công trình, hãy bọc toàn bộ khuôn bằng màng co nhiệt (stretch film) ít nhất 3 lớp. Thêm lớp xốp khí (bubble wrap) ở các cạnh và góc dễ va đập.
Đóng palet gỗ chắc chắn, buộc đai thép ít nhất 4 điểm và ghi rõ “Không xếp chồng quá 2 palet” ngay trên kiện hàng.
7. Theo dõi độ ẩm kho bảo quản
Độ ẩm không khí lý tưởng để lưu trữ khuôn thép đúc mương U là dưới 60%. Nếu kho ở khu vực miền Bắc vào mùa nồm, hãy đầu tư máy hút ẩm công nghiệp công suất 90–138 lít/ngày. Đặt các khay hút ẩm silica gel hoặc vôi bột sống ở các góc kho. Thay thế định kỳ 30 ngày một lần để duy trì hiệu quả.
Việc bảo quản khuôn thép đúc mương U không phức tạp nhưng đòi hỏi tính kỷ luật và quy trình rõ ràng. Chỉ cần thực hiện đúng 7 nguyên tắc trên, bạn hoàn toàn có thể sử dụng một bộ khuôn liên tục 8–12 năm mà không phải thay mới.
Đầu tư vào bảo quản hôm nay chính là tiết kiệm hàng trăm triệu chi phí mua khuôn mới trong tương lai. Hãy biến việc bảo quản thành thói quen hàng ngày của đội thi công và quản lý kho – đó là cách duy nhất để tối ưu hóa lợi nhuận dài hạn trong ngành xây dựng hạ tầng.
Một số sản phẩm khuôn cốp pha khác: